مهندسين مشاور ، معمار و شهرساز
عضو : جامعه مهندسان مشاور ایران
سازمان نظام مهندسی ايران
انجمن صنفی مهندسین مشاور معمار و شهرساز ایران

استانداردهای فضای پارکينگ و محدوده سوار و پياده شدن مسافرين

پارکينگ

تأمين جای پارک اتومبيل در نزديکی ورودی، برای پاسخگويی به نياز افراد با ناتوانايی های گوناگون مهم است. شرايط ناتوانی مانند؛ آرتروز يا مشکلات قلبی، نياز به عصا يا صندلی چرخدار جابجايی در مسير طولانی را مشکل می سازد. بخصوص کاهش فاصله جابجايی در فضاهای خارج از بنا در جاهايی که شرايط هوا و سطح زمين جابجايی را مشکل و خطرناک می سازد، اهميت دارد.

مسيرهای جابجايی

مسير دسترسی که پارکينگ را به ورودی وصل می کند بايد به خوبی مشخص شده باشد و عاری از پله و مانع باشد. معلولين حرکتی می توانند از ماشينها يا ون ها استفاده کنند. در نتيجه، پارکينگهای در دسترس بايد قابليت جای دادن هر دو را داشته باشند.به علاوه اغلب ونها دارای رمپ يا بالابر هستند. اينها اکثراً خارج از درب کناری ون و يا  عقب اتومبيل قرار می گيرند. فرد معلول نه تنها به فضا برای خود رمپ يا بالابر نياز خواهد داشت، بلکه فضايی نيز برای حرکت و چرخش برای دسترسی به آنها لازم است. معمولاً ونها به گونه ای طراحی می شوند که نيازهای عملی و تجهيزات را در خود جای دهند. ارتفاع دادن آنها ممکن است بر اساس نياز به فضای خالی بالای سر با اصلاح سقف افزايش يابد.

فضای سوار شدن مسافرين

اين فضا برای افراد با مشکل در راه رفتن طولانی مهم می باشد. فضای مورد نياز برای سوار شدن افراد با صندليهای چرخدار به ماشينهای با آسانسور کناری بايد در نظر گرفته شوند.

رمپها

رمپها بايد به خوبی طراحی شوند تا کاربری آسان و ايمنی را فراهم سازند. شيبها بايد حداقل باشند و داشتن روشنايی در جداره ها خطر افتادن افراد از کناره ها را به حداقل می رساند. در حاليکه تغيير سطح آرام بين خيابان و پياده رو رمپ به پياده روها برای افراد با صندلی چرخدار ايده آل می باشد، خطراتی برای افراد با مشکلات بينايی در آن وجود دارد و ممکن است اين تغيير را متوجه نشوند. در نتيجه، استفاده از سطوح هشدار دهنده با روسازی خشن يک راه تأمين ايمنی رمپها می باشد.

سطوح هشدار دهنده قابل تشخيص

سطوح هشدار دهنده قابل تشخيص، نشانه های مهمی برای جهت يابی افراد با مشکلات بينايی در يک محيط فراهم می کنند. اين سطوح، افراد با مشکلات بينايی را از وجود خطرات احتمالی، مانند تقاطعها يا پله ها، آگاه می سازند. سطوح مناسب شامل تفاوت در بافت مصالح و تضاد رنگی زياد می شود ولی نبايد خطر لغزش ايجاد کند.  سطوح هشدار دهنده قابل تشخيص بايد به طور هماهنگ در تمام جاهای مورد نياز مجموعه استفاده شوند.

نيازهای دسترسی حداقل (درجه 1) در اين موارد زمانی برآورده می شود که حداقل فضای پارکينگ قابل دسترس با ابعاد مورد نياز برای استفاده کنندگان صندلی چرخدار، در فضای خارجی بنا پيش بينی شده و مجموعه محوطه پياده و سوار شدن در خارج از بنا را دارا باشد. ترازهای بالاتر با تأمين تدارکات برای فضای پارکينگ بزرگتر برای جای دادن ونها ، تدارکات سطوح هشدار دهنده برای جهت يابی و يافتن مسير، در کنار تدارک فضای سرپوشيده برای پارکينگ و امکانات پياده و سوار شدن، تحصيل می شوند.

استانداردهای طراحی

A

پارکينگ و فضای پياده شدن از اتومبيل

درجه1

درجه2

درجه3

درجه4

A1

پارکينگ قابل دسترسی تأمين شده است.

٭

٭

٭

٭

A2

پارکينگ قابل دسترسی در 50 متری ورودی اصلی وجود دارد.

 

٭

٭

٭

A3

پارکينگ قابل دسترسی در 30 متری ورودی اصلی وجود دارد.

 

 

٭

٭

A4

 

يک مسير مشخص شده از فضای پارکينگ به سمت بنا وجود دارد. (برای استانداردهای دسترسی به بخش C مراجعه شود)

٭

٭

٭

٭

A5

 

مسير مورد نياز A4 کوتاهترين و مستقيمترين مسير به ورودی اصلی می باشد.

 

٭

٭

٭

A6

مسير مورد نياز A4 سطحی سخت و غير لغزنده دارد.

٭

٭

٭

٭

A7

مسير مورد نياز A4، حداقل 1100 ميليمتر عرض دارد.

٭

٭

٭

٭

A8

موقعيت ورودی اصلی از پارکينگ قابل تشخيص است.

يا نشانه‌هايی در طول مسير A4، موقعيت ورودی اصلی را مشخص می‌کنند.

 

٭

٭

٭

A9

تعداد پارکينگهای قابل دسترسی با جدول1 تطابق دارد.

٭

٭

٭

٭

A10

تعداد پارکينگهای در دسترس با جدول2 تطابق دارد.

 

٭

٭

٭

 

جدول1

جدول2

تعداد کل پارکينگ اتومبيل

تعداد پارکينگ طراحی شده برای معلولين

تعداد کل پارکينگ اتومبيل

تعداد پارکينگ طراحی شده برای معلولين

1 – 50

1

1 – 25

1

51 - 100

1

26 - 50

2

101 – 200

2

51 - 75

3

201 - 300

3

76 - 100

4

301 – 400

4

101 – 150

5

401 - 500

5

151 – 200

6

بيش از 500

1%  کل

201 – 300

7

 

 

301 – 400

8

 

 

401 – 500

9

 

 

501 - 1000

2% کل

 

 

بيش از 1000

20 بعلاوه 1 اضافه به ازای هر 100 تا بيش از 1000

 

A

پارکينگ و فضای پياده شدن از اتومبيل

درجه1

درجه2

درجه3

درجه4

A11

حداقل عرض و طول پارکينگهای طراحی شده برای معلولين 2400×3900 ميليمتر، با راه دسترسی به عرض حداقل 1500 ميليمتر در مجاورت طول همه پارکينگها.

٭

٭

٭

٭

A12

از هر 8 جای پارکينگ طراحی شده برای معلولين حداقل يکی به عرض 2600 ميليمتر، راه دسترسی با عرض حداقل 2000، برای ون تخصيص يابد. (کمتر از يک پارکينگ نباشد)

 

٭

٭

٭

A13

همه پارکينگها طراحی شده برای معلولين با عرض حداقل 2600 ميليمتر و  راه دسترسی با عرض حداقل 2000 ميليمتر باشد.

 

 

 

٭

A14

 

راههای دسترسی معلولين با خطوط مورب مشخص شوند.

٭

٭

٭

٭

A15

 

راههای دسترسی و پارکينگهای معلولين دارای سطح سخت، ثابت، غير لغزنده و هموار باشد.

٭

٭

٭

٭

A16

فضاهای پارکينگ و مسير دسترسی به آنها هم سطح.

يا  رمپ مناسب از مسير دسترسی به پارکينگها تأمين شود. (برای استاندارد طراحی رمپ به A38-A45 رجوع کنيد)

٭

٭

٭

٭

A17

در مسير دسترسی وسايل نقليه و راه دسترسی مجاور آن هيچ مزاحمتی بوسيله نرده يا هر مانع ديگر وجود نداشته باشد.

٭

٭

٭

٭

A18

پارکينگهای طراحی شده برای معلولين با تابلوهايی شامل      نشانه‌های بين المللی مشخص شوند، باحداقل ابعاد 300×450 ميليمتر، و مرکز تابلو در ارتفاع 1500-2500 ميليمتری از سطح زمين قرار گيرد.

٭

٭

٭

٭

A19

فضای پارکينگهای معلولين دارای علامت بين المللی دسترسی به طول حداقل 1000 ميليمتر، قرار گرفته وسط پياده رو، باشد .

٭

٭

٭

٭

A20

مهمانان نيازی به استفاده از ماشين بليط برای پرداخت هزينه پارکينگ نداشته باشند.

يا ماشين بليط مورد استفاده برای هزينه پارکينگ در مسير قابل دسترس قرار گرفته، در مقابل قسمت مورد نياز برای عملکرد آن يک سطح صاف به ابعاد 1370×760 ميليمتر باشد و در ارتفاع بيش از 1200 ميليمتر نباشد تا قابل استفاده با يک دست، بدون نياز به خم کردن يا چرخاندن مچ دست باشد.

٭

٭

٭

٭

A21

ارتفاع خالص ورودی و فضای پارکينگ مخصوص معلولين دارای ارتفاع حداقل 2750 ميليمتر باشد.

٭

٭

٭

٭

A22

پارکينگهای قابل دسترسی در داخل ساختمان باشد.

يا راننده برای انتقال اتومبيل به پارکينگ موجود باشد.

 

 

٭

٭

A23

تسهيلات برقی برای گرم کنی وجود نداشته باشد.

يا تسهيلات برقی برای گرم کنها در پارکينگ معلولين در يک مسير قابل دسترسی با تأمين يک مساحت خالص 1370×760 ميليمتر در مقابل آن و ارتفاع دسترسی به پريز بين 1200-400 ميليمتر باشد.

٭

٭

٭

٭

 

A

پارکينگ و فضای پياده شدن از اتومبيل (محل سوار و پياده کردن)

درجه1

درجه2

درجه3

درجه4

A24

محل سوار و پياده کردن در مقابل ورودی اصلی پيش بينی شود.

٭

٭

٭

٭

A25

يک محوطه دسترسی با حداقل عرض و طول 1500×6000 ميليمتر در مجاورت و موازی با جای توقف اتومبيلها تأمين شود.

٭

٭

٭

٭

A26

يک محوطه دسترسی با حداقل عرض و طول 2000×7000  ميليمتر در مجاورت و موازی با جای توقف اتومبيلها تأمين شود.

 

 

 

٭

A27

يک مسير دسترسی مخصوص معلولين از محل سوار و پياده کردن از اتومبيل به ورودی اصلی وجود داشته باشد. (برای استانداردهای راهها به بخش C مراجعه شود)

٭

٭

٭

٭

A28

محوطه دسترسی مورد نياز A25 و A26 و مسير دسترسی A27 با سطح خيابان همتراز ولی با نرده يا مانع قابل تشخيص ديگری از آن جدا شود. 

يا محوطه دسترسی A25 و A26 و مسير دسترسی A27 توسط لبه‌ای که جزئی از رمپ مناسب دسترسی می باشد، جدا شود.

٭

٭

٭

٭

A29

محل سوار و پياده کردن و محوطه دسترسی مجاور آن دارای سطح سخت، مستحکم، غير لغزنده و هموار باشد.

٭

٭

٭

٭

A30

در طول مسيرهای عبور اتومبيل معلولين و محل سوار و پياده کردن آنها، حداقل ارتفاع خالص 2750 ميليمتر تأمين شود.

٭

٭

٭

٭

A31

در طول مسيرهای عبور اتومبيل معلولين و محل سوار و پياده کردن آنها، حداقل ارتفاع خالص 3350 ميليمتر تأمين شود.

 

 

 

٭

A32

محل سوار و پياده کردن از وسايل نقليه دارای تابلوی مشخص کننده کاربری و محدوديتهای زمانی آن باشد.

 

٭

٭

٭

A33

محل سوار و پياده کردن از وسايل نقليه برای محافظت در برابر عوامل جوی سرپوشيده باشد.

 

 

٭

٭

A34

حداقل 50 لوکس روشنايی در محل سوار و پياده کردن افراد از وسايل نقليه تأمين شود.

٭

٭

٭

٭

A35

حداقل 100 لوکس روشنايی در محل سوار و پياده کردن افراد از وسايل نقليه تأمين شود.

 

 

٭

٭

A36

سطح زمين در محدوديتهای افراد از وسايل نقليه و محوطه پارکينگ وسايل نقليه با تغيير رنگ و مصالح، مشخص شود. 

 

 

 

٭

A37

امکانات برای نشستن در بيرون ورودی اصلی با صندليهای مستحکم و دسته دار تأمين شود.

 

 

٭

٭

 

A

پارکينگ و فضای پياده شدن از اتومبيل (رمپ)

درجه1

درجه2

درجه3

درجه4

A38

رمپها شيبی بين، 1 به 10 (%10)  و 1 به 15 (%6/6) داشته باشند.

٭

٭

٭

٭

A39

رمپها در جائيکه احتمال عبور افراد پياده از عرض آنها وجود دارد، دارای کناره نورانی شده باشند.

٭

٭

٭

٭

A40

حداقل عرض رمپها 920 ميليمتر باشد. (بدون کناره‌های روشن)

يا در جايی که رمپها ممکن است در معرض برف قرار گيرند حداقل عرض 1200 ميليمتر باشد. (بدون کناره‌های روشن)

٭

٭

٭

٭

A41

حداقل عرض رمپها 1500 ميليمتر باشد. (بدون کناره‌های روشن)

 

 

٭

٭

A42

سطح رمپها محکم، مقاوم و غير لغزنده باشند.

٭

٭

٭

٭

A43

رمپها نوارهايی به عرض 600-650 ميليمتر سطح قابل تشخيص به وسيله رنگ  و جنس به عرض کامل رمپ داشته باشند که از 150-200 ميليمتری رمپ آغاز شوند. (برای استانداردهای طراحی سطوح قابل تشخيص رمپها به A46-AXX مراجعه شود)

٭

٭

٭

٭

A44

رمپها به گونه ای جا نمايی شوند که وارد مسيرهای حرکت وسايل نقليه، پارکينگها يا محوطه دسترسی به پارکينگها نشوند.

٭

٭

٭

٭

A45

رمپها افراد را مستقيماً به سمت فضاهای طراحی شده برای استفاده پياده هدايت کند.

٭

٭

٭

٭

 

 

A

پارکينگ و فضای پياده شدن از اتومبيل (هشدار دهنده )

درجه1

درجه2

درجه3

درجه4

A46

سطوح هشدار دهنده قابل تشخيص سخت و غير لغزنده باشد.

٭

٭

٭

٭

A47

سطوح هشدار دهنده قابل تشخيص دارای سطح بافت دار باشد تا توسط استفاده کنندگان عصا قابل تشخيص باشد.

٭

٭

٭

٭

A48

سطوح هشدار دهنده قابل تشخيص دارای رنگهای متضاد با      سطوح مجاور باشد.

٭

٭

٭

٭

A49

 

سطوح هشدار دهنده قابل  تشخيص  خطر  لغزش  (افتادن)  ايجاد    نکند.

٭

٭

٭

٭